Trang Chính

- Rất có thể con đường cổ Xích tùng này chính là con đường đầu tiên khi xưa đức Thượng hoàng Trần Nhân Tông lên Yên Tử tu hành sau đó đắc đạo thành Phật.

Những ngày cuối đông, Yên Tử ít đón khách hành hương hơn hẳn. Lác đác hai ba đoàn khách du lịch nước ngoài đến rồi lại đi, mùa đông ở vùng này lạnh hơn hẳn, sương bốc dày đọng lại thành những dải mây ken dày đặc trên đỉnh núi. Vườn cải trên núi của các nhà sư tu hành đã ngả sang màu xanh thẫm. Hôm qua, 29/1, mấy bụi mai dưới chân núi đã bung cánh nở trắng cả cành cây; hình như chỉ chờ cơn mưa xuân đầu tiên là những mầm măng trúc sẽ đội đất nhô lên. Thêm một mùa nữa, Yên tử đã chuẩn bị đón những bước chân của du khách hành hương về chốn tổ.

Bát vân tầm cổ đạo

Rẽ cỏ dại tìm lối xưa. Ảnh: Lê Anh Dũng.

Tháng 7 năm 1294, Thượng hoàng Trần Nhân Tông quyết định xuất gia ở núi Vũ Lâm thuộc vùng Ninh Bình. Tháng 8 năm 1299, Thượng hoàng Trần Nhân Tông vào núi Yên Tử tu khổ hạnh, trước đó một tháng vào tháng 7, ngài đã cho dựng am Ngự Dược ở trên Yên Tử.

Hơn 700 năm sau đó đã có nhiều người biết hơn về một con đường men theo suối Giải Oan lên tới chùa Hoa Yên.

Từ chân núi Yên Tử lên chùa Hoa Yên hiện có hai con đường: đường bộ mà mọi người vẫn đi bấy lâu nay, qua chùa Giải Oan, lên dốc Hà Nội qua đường Tùng – đường Trúc lên lăng Quy Đức rồi hướng thẳng lên chùa Hoa Yên; còn đường cáp treo mới làm cách đây cũng đã tám năm rồi.

Nhưng có một con đường mà các thiền sư lên đây từ thuở Yên Tử còn hoang vu vẫn thường hay đi, dân trong vùng cũng theo đó mà đi hái thuốc … Đoạn đường này dài khoảng hơn 2 cây số bắt đầu từ sau lưng chùa Giải Oan, men theo suối nếu vòng qua thác Bạc là có thể đến chùa Hoa Yên.

Đoạn đường này dân trong vùng gọi là đường Xích chắc là do dọc lối có trồng xích tùng. Hiện vẫn còn hơn 10 cây xích tùng cổ có tuổi ngang với đường Tùng từ Hoa Yên lên An Kỳ Sinh. Rất ít người biết đoạn cuối con đường nằm ở vị trị giữa Am Hoa (hay còn gọi là am Thung) và am Dược (Am Ngự Dược ?).

Năm 2006 khi xây dựng chùa Đồng mới đặt trên đỉnh Yên Tử, ngôi chùa đồng mới nặng gần 72 tấn được đúc bằng Đồng ở chân núi Yên Tử sau đó được vận chuyển lên và đặt trên đỉnh Bạch Vân Sơn cao 1068m so với mặt nước biển. Đúc chùa Đồng đã là một kỳ công vì vận chuyển cả một ngôi chùa bằng đồng lên đỉnh cao nhất của dãy Yên Tử hiển nhiên là nan giải.

Trong cái khó ló cơ duyên: người dân địa phương đã gợi ý cho chúng tôi hướng khám phá về một con đường cổ. Theo sách sử chép lại dưới thời của nhị tổ Pháp Loa, Thiền phái Trúc Lâm phát triển cực thịnh, riêng ở vùng núi Yên Tử thời điểm cao nhất có hơn một vạn tăng chúng đến đây để tu tập. Với số lượng như vậy ắt hẳn sẽ để lại nhiều dấu tích tại nơi đây, nên sự bí ẩn về một con đường cổ sau chùa Giải oan hơn bao giờ hết trở nên thu hút chúng tôi quyết tâm dấn bước trên con đường khám phá thánh địa Yên Tử

Theo tính toán có đi cả con đường chỉ vẻn vẹn một buổi chiều, con đường hơn 2km chắc chắn chỉ đi hết cùng lắm là 3 giờ đồng hồ, nhưng trong đoàn khám phá ai cũng đem theo một tâm trạng háo hức về những thứ có thể thấy dọc đường đi. Vì theo phỏng đoán thì rất có thể đây chính là con đường đầu tiên vua Trần Nhân Tông lên Yên Tử tu khổ hạnh và ngài đã đắc đạo thành Phật ở nơi đây.

Dấu vết còn sót lại của đường cổ Xích tùng

lịch sử phật giáo việt nam