Trang Chính

Jen W. NguyễnCuộc xâm lăng của quân Bắc Việt không phải chỉ đi thẳng một đường dài từ Bắc Việt qua sông Bến Hải ở Vĩ Tuyến 17 rồi xuôi xuống miền Nam. Cuộc xâm lăng của quân Bắc Việt đã không đơn sơ và dễ dàng như thế. Kể từ năm 1959, Bắc Việt đã bắt đầu thiết lập một hệ thống vận chuyển đi từ Bắc vào Nam. Hệ thống này chạy dài xuyên qua rừng già, núi đồi, và sông ngòi ở cả ba quốc gia Việt, Miên, và Lào. Tại Lào, quân Cộng Sản tập trung nhiều binh đoàn mạnh mẽ đợi dịp tấn công vào miền Trung để chia đôi lãnh thổ Việt Nam Cng Hòa (VNCH). Ở miền Nam, gần biên giới Việt-Miên (Miên: Cam Bốt), quân Cộng Sản thiết lập nhiều căn cứ quân sự bí mật. Các kho chứa quân dụng, thuốc men, thực phẩm, xe c, v.v. đều được canh gác cẩn mật và liên tục bảo trì để yểm trợ các lực lượng Cộng Sản đóng quân trong lãnh thổ Cam Bốt. Năm 1970, hai quốc gia Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng Hòa đều đồng ý mở cuộc hành quân đại quy mô tiêu diệt các hậu cần (căn cứ) của quân Bắc Việt trong lãnh thổ Cam Bốt. Trong khi đó tại Cam Bốt, chánh phủ Hoàng Gia gặp nhiều khó khăn nội bộ. Hoàng thân Norodom Sihanouk phải đối đầu với hai lực lượng lợi hại là quân Khmer Đỏ (Cng Sản Cam Bốt) và Cộng Sản Bắc Việt Nam đóng quân trên lãnh thổ Cam Bốt). Chánh sách của ông Sihanouk "nửa trắng nửa đen." Ông không thân Cộng Sản, nhưng cũng không dám thẳng tay đánh Cộng Sản. Ông biết được quân Bắc Việt bí mật cho hàng chục ngàn bộ đội xâm nhập Nam Việt Nam qua các nẻo đường trong lãnh thổ Cam Bốt, nhưng ông lại không mạnh mẽ lên tiếng phản đối. Ngược lại, ông Sihanouk đã làm ngơ để mặc cho bộ đội Bắc Việt tung hoàng trên lãnh thổ của quốc gia ông. Tháng 3 năm 1970, lợi dụng lúc ông Sihanouk sang Pháp để chữa bệnh đau gan, Thủ Tướng Lon Nol đứng lên lật đổ chánh phủ. Ông Lon Nol xuất thân từ trong quân đội Hoàng Gia, và vì là một người chống Cộng triệt để nên ông đã không chấp nhận việc bộ đội Bắc Việt dùng lãnh thổ Cam Bốt để làm bàn đạp cho công cuộc xâm lăng. Sau khi lên cầm quyền, Thủ Tướng Lon Nol lập tức ra lệnh cho quân đội Hoàng Gia mở các cuộc tấn công vào các vị trí đóng quân của bộ đội Bắc Việt. Nhưng trên phương diện quân số và hỏa lực, quân đi của Thủ Tướng Lon Nol không bì được với kẻ thù. Quân Bắc Việt và quân Khmer Đỏ được trang bị tối tân, và có nhiều tay súng hơn quân đội chánh phủ. Ngoài ra, cả hai lực lược Cng Sản Bắc Việt và Khmer Đỏ đều phối hợp chặt chẻ để trở thành mt lực lượng quân sự vô cùng hùng hậu trên đất Miên. Trong một cuộc phản công to lớn, quân Cộng Sản Bắc Việt với quân số từ 40 đến 50,000 đánh thốc từ Đông sang Tây. Cuộc phản công này đưa Cộng quân họ đến gần thủ đô Phnom Penh. Nền an ninh của chánh phủ Lon Nol lúc ấy bị đe dọa trầm trọng (David Phillipson, Vietnam At War, The History 1945-75, tr.624). Trong tình huống ấy, Thủ Tướng Lon Nol liền nhờ Hoa Kỳ can thiệp. Không một chút do dự, Hoa Kỳ liền hội ý chánh phủ Việt Nam Cộng Hòa. Cả hai quốc gia này hiểu rõ nếu Cam Bốt bị mất vào tay Cộng Sản thì Bắc Việt sẽ được tự do xâm nhập Nam Việt Nam trên một chiến tuyến rộng rãi kéo dài hàng trăm cây số. Ngày 22 tháng 4, Tổng Thống Nixon quyết định gửi quân can thiệp vào tình hình chiến sự ở Cam Bốt. Trong một buổi họp với Hội Đồng An Ninh Quốc Gia, ông đã soạn thảo một kế hoạch như sau: Ngày 29 tháng 4, quân đội Việt Nam Cng Hòa sẽ hành quân vào khu "Mỏ Vẹt", và một ngày sau đó, 1 tháng 5, quân đi Mỹ sẽ tiến quân vào lục soát khu "Lưỡi Câu." Trong thời điểm này, lực lượng tình báo của Hoa Kỳ và VNCH đều cho rằng bộ chỉ huy của Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam (Việt Cộng) đặt trong khu vực "Lưỡi Câu." Cuộc hành quân vào lãnh thổ Cam Bốt được chia thành nhiều ngã. Để lục soát khu vực "Lưỡi Câu", lực lượng Thiết Kỵ Hoa Kỳ sẽ từ hướng Nam hành quân ngược lên hướng Bắc, song song với một cuộc tấn công của Sư Đoàn 1 Không Kỵ từ hướng Đông kéo qua, trong khi đó Lữ Đoàn 3 Dù VNCH sẽ truy lùng địch quân từ phía Bắc, rồi một cuộc trực thăng vận sẽ được tung vào để chận các ngã đường rút lui của địch quân. Trong chiến dịch hành quân đầu tiên, tổng cộng quân số Việt-Mỹ gồm khoảng 15,000 người. Ngày 1 tháng 5, chiến trường Cam Bốt được dọn dẹp sạch sẽ với nhiều phi vụ oanh tạc, và lực lượng đồng minh bắt đầu tiến quân sang Cam Bốt. Trong khi đó về hướng Nam, cuộc hành quân vào khu "Mỏ Vẹt" đã không gặp trở ngại nào. Ba tiểu đoàn Bộ Binh VNCH phối hợp cùng một thiết đoàn Thiết Kỵ gồm 75 thiết giáp đủ loại -- tổng cộng khoảng 8,700 binh sĩ -- bắt đầu di chuyển sang Cam Bốt để bao vây Căn Cứ 706 và 367 của Cộng Sản Bắc Việt. Sau khi triệt hạ các căn cứ này, lực lượng VNCH sẽ tiến về hướng Tây đến thị xã Svay Rieng, rồi sẽ di chuyển ngược lên hướng Bắc để lục soát Căn Cứ 354. Nhiều vụ chạm súng mạnh đã xảy ra trong hai ngày đầu tiên. Nhưng sau đó quân Cộng Sản phải tránh né và rút sâu vào lãnh thổ Cam Bốt.

Đến ngày 3 tháng 5, nhiều kho quân dụng bí mật của quân Cộng Sản bắt đầu bị khám phá. Đủ thứ loại vũ khí và đạn dược bị tịch thu. Các hầm hố, nhà dưỡng thương, và khu huấn luyện dã chiến đều bị phá hủy. Cuộc hành quân vào lãnh thổ Cam Bốt kết thúc vào cuối tháng Sáu với quân đội Hoa Kỳ khởi đầu cuộc lui binh, sau đó đến các đơn vị VNCH lần lượt rút lui theo thứ tự. Chiến dịch càn quét mật khu Cộng Sản đã thành công mỹ mãn. Nhiều đơn vị Cộng Sản Bắc Việt bị đánh tan nát, phải gấp gáp bỏ chạy và không kịp tiêu hủy những tài liệu tối mật của họ. Thêm vào đó, lực lượng đồng minh cũng tìm được nhiều căn cứ quân sự bí mật của quân Bắc Việt trong lãnh thổ Cam Bốt. Về phần chiến lợi phẩm, họ tịch thu được 23,000 loại vũ khí cá nhân (đủ trang bị cho 74 tiểu đoàn Cộng Sản Bắc Việt), 2,500 vũ khí cộng đồng (đủ trang bị cho 25 tiểu đoàn), 16,700,000 viên đạn cỡ nhỏ (đủ cho quân Cộng Sản tiêu dùng trong một năm), 14 triệu cân gạo, 143,000 đạn cỡ lớn (cho hỏa tiển, súng cối, súng không giật).